Πώς γράφουμε μια
καλή εργασία
1. Γράφουμε Πρόλογο ο οποίος να αναφέρεται στην
υπόθεση του μαθήματος.
2. Γράφουμε και αναπτύσσουμε όλα όσα είπαμε και
σημειώσαμε στην τάξη σε παραγράφους.
3. Στο τέλος κλείνουμε με Επίλογο. Εδώ γράφουμε
το συμπέρασμα που βγάλαμε.
ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Α. Εισαγωγή ή Πρόλογος
Είναι η
πρώτη παράγραφος της έκθεσης. Εδώ γράφουμε τον τόπο, το χρόνο και τα πρόσωπα
των πρωταγωνιστών. Στον Πρόλογο προσπαθούμε να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον του
αναγνώστη και τον προετοιμάζουμε γι’ αυτά που θα γράψουμε στο Κύριο Θέμα.
Β. Κύριο Μέρος
Εδώ
βρισκόμαστε στον κορμό της έκθεσης, στο πιο μεγάλο και πιο σημαντικό μέρος της.
Αναπτύσσουμε το θέμα κατά παραγράφους. Κάθε παράγραφος
αποτελεί μια επί μέρους ενότητα. Οι παράγραφοι πρέπει να διαδέχονται η μία την
άλλη με κάποια λογική σειρά. Προσέχουμε να συνδέονται μεταξύ τους με κατάλληλες
λέξεις. Στο τέλος ελέγχουμε αν έχει ολοκληρωθεί.
Γ. Επίλογος ή Κατακλείδα
Είναι η
τελευταία παράγραφος της έκθεσης. Συνήθως εδώ γράφουμε τις εντυπώσεις μας,
ένα συμπέρασμα ή μια ανακεφαλαίωση του
κύριου μέρους. Χρησιμοποιούμε αποφθέγματα, ρητά ή σοφά λόγια.
ΠΡΟΣΟΧΗ!
ü Προσέχουμε οι προτάσεις να βγάζουν
νόημα.
ü Προσέχουμε την ορθογραφία των λέξεων.
ü Χρησιμοποιούμε επίθετα, παρομοιώσεις,
μεταφορές.
ü Χρησιμοποιούμε σωστά τα σημεία
στίξης.
ü Γράφουμε προσεκτικά. Ελέγχω αν την
ίδια λέξη την έβαλα πάλι.
ü Ελέγχουμε το γραπτό μας πριν το
παραδώσουμε στο δάσκαλο.
ü Κάθε πρόταση μπορεί να έχει μέχρι δυο
ρήματα, τα οποία να συνδέονται.
ü Η πρόταση αρχίζει με κάποιο χρονικό ή
τοπικό προσδιορισμό.
Πώς γράφουμε μια πρόσκληση
Σας περιμένουμε την …(ημέρα)…(ημερομηνία)…και ώρα………… στην
…(τόπος) για να παρακολουθήσετε τ… (είδος και τίτλος του έργου)… που παρουσιάζουν…(γράφουμε τον τίτλο του
θιάσου).
Είσοδος:
(τιμή ή ελεύθερη)
Υπεύθυνος:
(όνομα και τηλέφωνο)
ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν
η πρόσκληση απευθύνεται σε επίσημο πρόσωπο, αρχίζουμε έτσι: «Σας προσκαλούμε να
τιμήσετε με την παρουσία σας την…»
Πώς γράφουμε το πρόγραμμα μιας
εκδήλωσης
1. Γράφουμε
τον τίτλο του έργου.
2. Γράφουμε
την περίληψη του έργου.
3. Γράφουμε
λίγα λόγια για τον συγγραφέα.
4.
Αναφέρουμε τους συντελεστές.
5.
Ευχαριστούμε όσους μας βοήθησαν.
6. Βάζουμε
μια όμορφη εικόνα .
ΠΡΟΣΟΧΗ! Το πρόγραμμα μοιράζεται στην είσοδο
του χώρου που θα γίνει η εκδήλωση.
Με ποιον τρόπο προσπαθούμε να
πείσουμε κάποιον
1.
Χρησιμοποιούμε λογικά επιχειρήματα.
2.
Χρησιμοποιούμε φράσεις που δείχνουν τα συναισθήματά μας ή προκαλούν
συναισθήματα σ’ αυτόν που μας ακούει.
3.
Χρησιμοποιούμε λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν την άποψή μας. Π.χ. νομίζω,
πιστεύω, έχω τη γνώμη..)
4.
Χρησιμοποιούμε αιτιολογικές προτάσεις για να δικαιολογήσουμε όσα λέμε: γιατί,
διότι, επειδή, αφού, καθώς, μια και, μια που…)
Πώς δίνουμε πληροφορίες για μια χώρα
1. Γράφουμε
για ποια χώρα μιλάμε. Γράφουμε έναν γενικό χαρακτηρισμό.
2. Γράφουμε
πού βρίσκεται.
3. Δίνουμε
πληροφορίες για τη χώρα αυτή: ιστορία, αξιοθέατα, πολιτισμός, γλώσσα, κλίμα,
πόλεις, θρησκεία, πολίτευμα, πληθυσμός, νόμισμα, εκπαίδευση κ.ά.
Πώς δίνουμε πληροφορίες για έναν τόπο
που έχουμε επισκεφθεί
1. Αναφέρουμε
πότε και για ποιο λόγο πήγαμε στο μέρος αυτό.
2. Γράφουμε
μια γενική εντύπωση (τι βλέπει κανείς με μια πρώτη ματιά, η πρώτη εντύπωση).
3.
Περιγράφουμε αναλυτικά ό,τι είδαμε με κάποια σειρά.
4. Γράφουμε
τι κάναμε στον τόπο αυτό.
5.
Αναφέρουμε περιστατικά που έχουν σχέση με τον τόπο αυτό.
6. Γράφουμε
τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας για τον τόπο αυτό.
Πώς περιγράφουμε κάτι (Περιγραφικός
λόγος)
1.
Αναφέρουμε αυτό που θα περιγράψουμε.
2.
Περιγράφουμε πρώτα το εξωτερικό του μέρος.
3. Στη
συνέχεια περιγράφουμε το εσωτερικό μέρος.
4. Γράφουμε
σε τι χρησιμεύει αυτό που περιγράφουμε.
5. Γράφουμε
τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας για το αντικείμενο αυτό.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Να
χρησιμοποιήσω επίθετα.
Πώς αφηγούμαστε μια ιστορία
(αφηγηματικός λόγος)
1. Γράφω
ποιος είναι ο βασικός ήρωας. Ποιοι άλλοι παίρνουν μέρος.
2. Γράφω τον
τόπο και το χρόνο που συμβαίνουν αυτά που αφηγούμαστε.
3. Γράφω πώς
ξεκίνησε η ιστορία μας.
4. Στη
συνέχεια την ξετυλίγω με λογική σειρά.
5. Γράφω
ποιο ήταν το τέλος της.
6. Γράφω τα συναισθήματα, τις εντυπώσεις μου,
τα συμπεράσματα που έβγαλα.
ΠΡΟΣΟΧΗ!
Αφηγούμαι την ιστορία μου με χρονική σειρά.
Πώς γράφουμε μια ανακοίνωση
(Χρηστικός λόγος)
1. Ποιος
διοργανώνει την εκδήλωση;
2. Τι
εκδήλωση διοργανώνει;
3. Πότε θα
γίνει;
4. Πού θα
γίνει;
5. Τι θα
χρειαστεί να πάρουμε μαζί μας;
6. ποιος
είναι ο σκοπός της εκδήλωσης αυτής;
7. Ποιοι
μπορούν να λάβουν μέρος;
8. Το όνομα
και το τηλέφωνο του υπεύθυνου.
Πώς γράφουμε μια περίληψη
1. Γράφω
ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές.
2. Γράφω το
πρόβλημα που αντιμετωπίζουν.
3. Τέλος
γράφω πώς το έλυσαν.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Η
περίληψη να είναι περίπου μισή σελίδα.
Πώς γράφουμε μια αγγελία
1.
Ξεχωρίζουμε τις πιο σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να περιέχει.
2.
Χρησιμοποιούμε ελλειπτικές προτάσεις.
3.
Χρησιμοποιούμε αριθμητικά, συντομογραφίες και αρκτικόλεξα όπου αυτό είναι
δυνατό.
Πώς γράφουμε μια καλή διαφήμιση
1. Γράφουμε
το όνομα του προϊόντος.
2. Γράφουμε
ένα μικρό κείμενο με τα πλεονεκτήματα του προϊόντος.
3. Βάζουμε
μια ζωντανή, έντονη και ευχάριστη εικόνα ώστε να προσελκύσει το ενδιαφέρον.
4.
Σκεφτόμαστε ένα έξυπνο σύνθημα (σλόγκαν).
5.
Χρησιμοποιούμε τον υπερθετικό βαθμό στα επίθετα, θαυμαστικά, ερωτηματικά,
προστακτική.
Πώς περιγράφουμε μια εκδήλωση
1. Γράφω
ποια ήταν η εκδήλωση, πότε έγινε και πού.
2. Ποιοι
συμμετείχαν και τι έκαναν.
3. Πώς
εξελίχτηκε, με τη σειρά που συνέβησαν.
4. Πώς
τελείωσε.
5. Πώς
αντέδρασαν οι θεατές.
6. Γράφω τις
εντυπώσεις μου, τα συναισθήματα, τις σκέψεις μου.
Πώς γράφουμε ευχετήριες κάρτες
Α. Στον
παππού ή στη γιαγιά
Αγαπημένοι
μας παππού και γιαγιά!
Σας
στέλνουμε τις θερμότερες ευχές μας για χαρούμενα και ευτυχισμένα Χριστούγεννα.
Προσεύχομαι
στην Παναγία να σας έχει πάντα καλά και ελπίζω να βρεθούμε σύντομα κοντά σας.
Με σεβασμό
Η εγγονή
σας, Δανάη
Β. Στο
φίλο ή στη φίλη μας
Αγαπητέ μου
φίλε Νικόλα!
Σου εύχομαι
μέσα από την καρδιά μου, τα φετινά Χριστούγεννα να είναι τα καλύτερα της ζωής
σου.
Σε φιλώ!
Η φίλη σου,
Δανάη.
Γ. Στο
Διευθυντή ή στο δάσκαλό σου
Κύριε
Διευθυντά!
Οι γονείς
μου κι εγώ σας ευχόμαστε ολόψυχα «Καλά Χριστούγεννα»!
Να έχετε
προσωπική και οικογενειακή ευτυχία!
Με εκτίμηση!
Η μαθήτριά
σας, Δανάη.
ΠΡΟΣΟΧΗ!
1. Η
επιστολή σε φίλο αρχίζει με την προσφώνηση:
Αγαπητέ φίλε! ή Αγαπητέ φίλε, Σωκράτη!
και κλείνει: Με αγάπη, ο φίλος σου Νίκος.
ή: Καλέ μου φίλε, Νίκο, σε χαιρετώ!
ή: Φιλιά
πολλά, Νίκος!
2. Η
επιστολή σε κάποιον συγγενή (παππούς, γιαγιά, θείος κ.τ.λ.)
Αρχίζουμε έτσι:
Αγαπητέ μου παππού
Καλέ μου παππού
Σεβαστέ μου παππού
Κλείνουμε έτσι:
Με αγάπη, ο εγγονός σου Νίκος.
3. Σε
κάποιον επίσημο (Διευθυντής, Δήμαρχος κ.τ.ό.)
Αρχίζουμε έτσι:
Αξιότιμε κύριε Διευθυντά!
Κλείνουμε έτσι:
Με σεβασμό, οι μαθητές της Ε’ τάξης.
Με εκτίμηση.
Μετά τιμής.
Πώς περιγράφουμε ένα πρόσωπο
1ο.
Αναφέρω το πρόσωπο που θα περιγράψω μαζί μ’ έναν γενικό χαρακτηρισμό.
2ο.
Εξωτερική περιγραφή.
3ο. Χαρακτήρας και συμπεριφορά.
4ο. Δουλειές που κάνει, τα ενδιαφέροντά του, τα
χόμπι του.
5ο. Η σχέση μου με το πρόσωπο αυτό, τι κάνουμε
μαζί.
6ο. Τα συναισθήματά μου, η γνώμη μου γι’ αυτό.
Πώς περιγράφουμε ένα κατοικίδιο ζώο
1ο.
Γράφουμε ποιο είναι το όνομά του μαζί με έναν γενικό χαρακτηρισμό γι’ αυτό.
2ο.
Πότε και πώς το απέκτησα.
3ο.
Η εξωτερική εμφάνιση.
4ο.
Πώς περνώ μαζί του.
5ο.
Τα ελαττώματά του, τις αδυναμίες του.
6ο.
Γράφω ένα ενδιαφέρον περιστατικό που έζησα μαζί του.
7ο.
Γράφω τα συναισθήματά μου γι’ αυτό.
ΠΩΣ ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΜΙΑ ΑΦΙΣΑ
1. Βάζουμε έναν τίτλο που να προκαλέσει
ενδιαφέρον.
2. Γράφουμε επιγραμματικά αυτό που θα
γίνει στην εκδήλωση.
3. Ο χρόνος που θα γίνει.
4. Ο τόπος που θα γίνει.
5. Ποιος διοργανώνει την εκδήλωση (όνομα,
τηλέφωνο, e-mail).
6. Βάζουμε μια εικόνα που θα τραβήξει το
ενδιαφέρον σχετική με την εκδήλωση.
ΠΩΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΟΥΜΕ ΕΝΑΝ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
1.
Αναφέρουμε τον τόπο, το χρόνο και το είδος του αγώνα.
2.
Παρουσιάζουμε τις ομάδες.
3. Γράφουμε
για τους θεατές.
4. Περιγράφουμε
τον αγώνα: αρχή, σημαντικές στιγμές, λήξη.
5. Γράφουμε
πώς αντέδρασαν οι θεατές, οι παίκτες και τα δικά μας συναισθήματα.
ΠΩΣ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ
ΥΠΕΥΘΥΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ ΛΥΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ
1.
Προσφώνηση: Κύριε Δήμαρχε, Κύριε Υπουργέ…
2. Γράφουμε
ποιοι είμαστε.
3.
Περιγράφουμε αυτό που μας απασχολεί, το πρόβλημά μας.
4. Εκθέτουμε
τα λογικά επιχειρήματα.
5. Εκθέτουμε
τα συναισθηματικά επιχειρήματα.
6.
Καταθέτουμε τις προτάσεις μας για το πώς θα μπορούσε να λυθεί το πρόβλημα.
7. Γράφουμε
τι ελπίζουμε, τι ευχόμαστε.
8.
Αντιφώνηση: Με τιμή! Με εκτίμηση!
ΠΩΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΟΥΜΕ ΕΝΑ ΚΤΙΣΜΑ
1. Γράφουμε
πού βρίσκεται.
2. Γράφουμε
την ιστορία του.
3. Το
περιγράφουμε εξωτερικά.
4. Το
περιγράφουμε εσωτερικά.
5. Γράφω για
τους ανθρώπους που έζησαν σ’ αυτό.
6. Γράφω τις
εντυπώσεις μου, τις σκέψεις μου.
Σύνθετες λέξεις με την πρόθεση συν-
1. συν +
κ,γ,χ = συγ-
συν + κίνηση = συγκίνηση
συν + γνώμη = συγγνώμη
συν + χωρώ = συγχωρώ
2. συν +
π, β ,φ , μ = συμ-
συν + παίχτης = συμπαίχτης
συν + βαδίζω = συμβαδίζω
συν + φέρω = συμφέρω
συν + μαθητής = συμμαθητής
3. συν +
λ = συλ-
συν + λόγος = σύλλογος
συν + λαμβάνω = συλλαμβάνω
4. συν +
σ = συσ-
συν + σώμα = σύσσωμος
συν + σωρεύω = συσσωρευτής
5. συν +
ρ = συρ-
συν + ραφή = συρραφή
συν + ροή = συρροή
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ
κύριος,
κυρία: κ.
κύριοι,
κυρίες: κ.κ.
αδελφοί: Αφοί
προ
Χριστού: π.Χ.
μετά
Χριστόν: μ.Χ.
Θεσσαλονίκη:
Θεσ/νίκη
Κωνσταντινούπολη: Κων/πολη
νοτιοανατολικός:
Ν.Α.
και τα
λοιπά: κ.τ.λ.
και
άλλα: κ.ά.
παραδείγματος
χάρη: π.χ.
πριν από το
μεσημέρι: π.μ.
μετά από το
μεσημέρι: μ.μ.
μέτρα:
μ.
τετραγωνικά
μέτρα: τ.μ.
κυβικά
μέτρα: κ.μ.
χιλιόμετρα: χμ.
υστερόγραφο: Υ.Γ.
ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ
Ο.Τ.Ε.= Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών
Ελλάδας.
Ε.ΥΔ.Α.Π.= Εταιρεία Ύδρευσης-Αποχέτευσης
Πρωτεύουσας.
Δ.Ε.Η.= Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού.
Ι.Κ.Α.= Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Ο.Ε.Δ.Β.= Οργανισμός Εκδόσεων
Διδακτικών Βιβλίων
Τ.Ε.Ι= Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα
Α.Ε.Ι= Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα
Ο.Η.Ε= Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών
Γ.Σ.Ε.Ε.= Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος
Ε.Μ.Υ.= Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία
ΕΛ.ΑΣ.= Ελληνική Αστυνομία
ΕΚΑΒ= Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας
ΕΛΤΑ= Ελληνικά Ταχυδρομεία
ΑΦΜ= Αριθμός Φορολογικού Μητρώου
Ε.Ε.= Ευρωπαϊκή Ένωση
Φ.Π.Α.= Φόρος Προστιθέμενης Αξίας
ΤΑ ΑΡΘΡΑ
Οριστικά άρθρα: ο, η, το
Αόριστα άρθρα: ένας,
μία, ένα
Κλίνουμε το
οριστικό άρθρο.
Ενικός Αριθμός
Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο
|
Ονομαστική
|
ο
|
η
|
το
|
|
Γενική
|
του
|
της
|
του
|
|
Αιτιατική
|
το(ν)
|
τη(ν)
|
το
|
Πληθυντικός Αριθμός
|
Ονομαστική
|
οι
|
οι
|
τα
|
|
Γενική
|
των
|
των
|
των
|
|
Αιτιατική
|
τους
|
τις
|
τα
|
Το τελικό –ν
Το τελικό ν
στις λέξεις τον, δεν την, μην μπαίνει
όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από φωνήεν
(α, ε, η, ι, ο, υ, ω) ή από στιγμιαίο σύμφωνο (κ,π,τ) και διπλό σύμφωνο (ξ,ψ).
Το τελικό –ν
μπαίνει πάντοτε όταν η επόμενη λέξη είναι αρσενικού γένους: τον φίλο μου
Π.χ. τον Πέτρο, την Αγγελική, τον καιρό. Αλλά: τη Δήμητρα.
ΤΑ
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ
Αριθμητικά λέμε τις λέξεις που φανερώνουν αριθμό
ή σειρά.
1. Απόλυτα
αριθμητικά: ένα, δύο, τρία… δεκαεφτά..
ΠΡΟΣΟΧΗ! Τα
απόλυτα αριθμητικά ως το είκοσι γράφονται με μία λέξη. Μετά το είκοσι γράφονται
με δύο λέξεις.
Το εννιά
γράφεται με –νν-. Το ενενήντα με ένα –ν: εννιακόσια ενενήντα εννιά.
2.Τακτικά
αριθμητικά: Φανερώνουν σειρά: πρώτος, δεύτερος, τρίτος…
3. Πολλαπλασιαστικά
αριθμητικά: διπλός, τριπλός, τετραπλός…
4. Αναλογικά
αριθμητικά: διπλάσιος, τριπλάσιος, τετραπλάσιος…
ΠΡΟΣΟΧΗ! Το
δύο και το τρεις όταν είναι πρώτο συνθετικό γράφονται με –ι: δισύλλαβη,
διώροφο, τρισύλλαβη. Αλλά: δυάρι, δυάδα, δυόμισι.
5. Περιληπτικά αριθμητικά: δυάδα, τριάδα, τετράδα…
ΠΡΟΣΟΧΗ!
‘Όταν το
πρώτο συνθετικό είναι ένας, μία, ένα και ακολουθεί αρσενικό ή θηλυκό ουσιαστικό
βάζουμε –η: ενάμισης χρόνος, μιάμιση ώρα αλλά ενάμισι κιλό.
Όταν είναι
πάνω από δύο βάζουμε –ι: δυόμισι, πεντέμισι, τρεισήμισι, εξίμισι.
|
Απόλυτα
|
Τακτικά
|
Απόλυτα
|
Τακτικά
|
|
10
|
δέκατος
|
100
|
Εκατοστός
|
|
20
|
Εικοστός
|
200
|
Διακοσιοστός
|
|
30
|
Τριακοστός
|
300
|
Τριακοσιοστός
|
|
40
|
Τεσσαρακοστός
|
400
|
Τετρακοσιοστός
|
|
50
|
Πεντηκοστός
|
500
|
Πεντακοσιοστός
|
|
60
|
Εξηκοστός
|
600
|
Εξακοσιοστός
|
|
70
|
Εβδομηκοστός
|
700
|
Εφτακοσιοστός
|
|
80
|
Ογδοηκοστός
|
800
|
Οχτακοσιοστός
|
|
90
|
ενενηκοστός
|
900
|
εννιακοσιοστός
|
ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ
ΟΜΟΙΟΚΑΤΑΛΗΞΙΑΣ
Α. Στην ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία
ομοιοκαταληκτούν ο πρώτος με τον δεύτερο στίχο.
Β. Στην πλεχτή ομοιοκαταληξία ομοιοκαταληκτούν
ο πρώτος με τον τρίτο στίχο.
Γ. Στην σταυρωτή ομοιοκαταληξία
ομοιοκαταληκτούν ο πρώτος με τον τέταρτο στίχο.
ΣΟΝΕΤΟ
Έχει 2
τετράστιχες στροφές και δύο τρίστιχες.
Έχει λυρικό
περιεχόμενο.
Έχει
ομοικαταληξία.
ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ
ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
1. Ως προς το περιεχόμενο
1α. Προτάσεις κρίσης: δίνουμε πληροφορίες,
εκφράζουμε άποψη, κρίνουμε κάτι.
Π.χ. Ο παππούς ήρθε από το χωριό.
(Πληροφορία)
Ο περίπατος στο δάσος με
ξεκουράζει. (άποψη, κρίση)
1β. Προτάσεις επιθυμίας: Εκφράζουν ευχή, επιθυμία,
προσταγή.
Π.χ. Στις διακοπές φρόντισε το καναρίνι μου.
(προσταγή)
Πόσο θα ήθελα
ένα εξοχικό στη θάλασσα! (επιθυμία, ευχή)
1γ. Επιφωνηματικές
προτάσεις:
Εκφράζουν έντονα συναισθήματα.
Π.χ. Τι ωραία ζωγραφιά!
Η
συναυλία ήταν όνειρο!
1δ. Ερωτηματικές προτάσεις:
Εκφράζουν ερώτηση.
Π.χ. Ο κανονισμός της φυλακής προβλέπει πουλιά;
2.
Ως προς την ποιότητα
2α. Καταφατικές προτάσεις:
Δεν έχουν άρνηση.
Π.χ. Αυτό το κέντημα το έκανε η αδερφή μου.
2β. Αρνητικές προτάσεις:
Περιέχουν αρνητικά επιρρήματα (όχι, μην, δεν).
Π.χ. Δεν πίνω ποτέ
αναψυκτικά.
Μην ακούς τι λέει.
3.
Ως προς τη σχέση τους με άλλες προτάσεις
3α. Κύριες ή ανεξάρτητες προτάσεις: Στέκονται
μόνες τους στο λόγο.
Π.χ. Χθες έβρεχε όλη την ημέρα.
3β. Δευτερεύουσες ή εξαρτημένες προτάσεις: Δεν μπορούν να σταθούν στο λόγο
χωρίς τις κύριες προτάσεις.
Π.χ. Ο Νίκος δεν ήρθε σήμερα στο σχολείο επειδή ήταν
άρρωστος
4.
Ως προς τη δομή
4α. Απλές προτάσεις: Έχουν μόνο υποκείμενο και
κατηγόρημα.
Υποκείμενο είναι η λέξη που φανερώνει για ποιον γίνεται λόγος στην
πρόταση. Το βρίσκουμε με την ερώτηση «ποιος» και συντάσσεται πάντα σε πτώση
Ονομαστική.
Κατηγόρημα είναι οι λέξεις που μας λένε τι έκανε το Υποκείμενο.
Π.χ. Ο αθλητής κατέρριψε το ρεκόρ.
Υποκείμενο: Ο αθλητής
Κατηγόρημα: κατέρριψε το ρεκόρ.
4β. Σύνθετες προτάσεις: Έχουν περισσότερα από ένα Υποκείμενα
ή Κατηγορούμενα.
Π.χ. Ο Νίκος, η Μαρία και ο Στάθης τρέχουν γρήγορα.
Ο φίλος μου
είναι εργατικός, ειλικρινής και φιλότιμος.
4γ. Επαυξημένες προτάσεις:
Έχουν δευτερεύουσες προτάσεις.
Π.χ. Ο Μάρρας, ο αθλητής του μονόζυγου, κατέρριψε το ρεκόρ.
Οι επαυξημένες προτάσεις μπορεί να έχουν δευτερεύοντες όρους
όπως επίθετα ή επιρρηματικούς προσδιορισμούς.
Π.χ. Ο Μάρρας κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ.
Ο Μάρρας κατέρριψε το ρεκόρ στο Πεκίνο.
4δ. Ελλειπτικές προτάσεις:
Λείπουν κάποιοι προσδιορισμοί οι οποίοι εννοούνται.
Π.χ. Γεια σας! Πάμε!
Να σας ζήσει!
ΤΑ ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ
Συνηρημένα
λέμε τα ρήματα: κλαίω, καίω, φταίω,
λέω, τρώω, φυλάω,
πάω.
Κλίνουμε
συνηρημένα ρήματα:
Ενεστώτας
εγώ ακούω
εσύ ακούς
αυτός ακούει
εμείς ακούμε
εσείς ακούτε
αυτοί
ακούν(ε)
εγώ καίω
εσύ καις
αυτός καίει
εμείς καίμε
εσείς καίτε
αυτοί
καίν(ε)
ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
Στο δημοτικό
τραγούδι ο λαός μας εκφράζει τις πίκρες του, τις χαρές του, τις λαχτάρες
του, τις σκέψεις του, τις προσδοκίες του, τις ελπίδες και τα όνειρά
του για την οικογένεια, την κοινωνία και το έθνος.
Το δημοτικό
τραγούδι αναπτύχθηκε από τον 9ο – 19ο αιώνα.
Τα είδη
του δημοτικού τραγουδιού
1. Τα
ακριτικά τραγούδια (9ος – 13ος αι.).
Στα ακριτικά τραγούδια ο λαός μας υμνεί τα κατορθώματα των
Ακριτών οι οποίοι ήταν φύλακες των ανατολικών συνόρων της Βυζαντινής
αυτοκρατορίας. Ο πιο γνωστός ήρωας ήταν ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας.
2. Οι παραλογές. Οι παραλογές είναι
δημοτικά τραγούδια με έντονα δραματικά στοιχεία. Έχουν τις ρίζες τους στις
τραγωδίες της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.
3. Τα ιστορικά τραγούδια. Αυτά
αναφέρονται σε κάποιο ιστορικό γεγονός.
4. Τα κλέφτικα τραγούδια. Στα τραγούδια
αυτά ο λαός μας υμνεί τα κατορθώματα των κλεφτών εναντίον των Τούρκων.
5. Της ξενιτιάς.
6. Της αγάπης.
7. Του γάμου.
8. Νανουρίσματα.
9. Μοιρολόγια.
ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ
ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ
1. Συμμετέχουν τα στοιχεία της φύσης.
2. Χρησιμοποιούνται προσωποποιήσεις.
3. Έχουν δεκαπεντασύλλαβους ανομοιοκατάληκτους
στίχους.
4. Χρησιμοποιούνται επαναλήψεις.
5. Χρησιμοποιούνται ερωτήματα που δεν
απαντιούνται.
6. Γίνεται
χρήση της υπερβολής.
7. Έχουν ύφος απλό και ζωηρό.
8. Η γλώσσα είναι λαϊκή δημοτική.
9. Έχουν ιαμβικό ρυθμό.
Ρυθμό στην ποίηση λέμε τον τρόπο που
εναλλάσσονται οι τονισμένες με τις άτονες συλλαβές.
Τα είδη των ρυθμών είναι:
α. ιαμβικός
ρυθμός: άτονη / τονισμένη/άτονη /τονισμένη/άτονη/τονισμένη …
Π.χ. Ένα
λαφάκι μια φορά ξεχάστηκε στο δάσος
β) Τροχαϊκός ρυθμός: τονισμένη/άτονη/τονισμένη/άτονη
Π.χ. Σε
γνωρίζω από την όψη
γ) Ανάπαιστος: άτονη/άτονη/τονισμένη Π.χ. ηλιοπάτητοι δρόμοι και γύρω μπαχτσέδες
Ψηλός ή ψιλός
ψηλό
βουνό
ψηλή λεύκα
ψηλή κοπέλα
Αλλά:
ψιλό αλεύρι
ψιλή κλωστή
ψιλή βροχή
ψιλή σκόνη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου